ประเพณีจังหวัดอำนาจเจริญ

          จังหวัดอำนาจเจริญมีประเพณีอะไร  อันนี้แอดมินเองก็ไม่ค่อยรู้เรื่อง เพราะสอบตกวิชาท้องถิ่นของเรา ถ้ามีวิชาท้องถิ่นจังหวัดอื่นก็คงพอจะทำข้อสอบได้ เพราะแอดมินรู้ว่าอุบลมีประเพณีแห่งเทียน ยโสธรมีประเพณีบุญบั้งไฟ  แล้วจังหวัดอำนาจเจริญละมีประเพณีอะไร ?

         ชาวอำนาจเจริญมีวิถีชีวิตอยู่บนพื้นฐานของประเพณี อันเป็นวัฒนธรรมดั้งเดิมของชาวอีสานทั่วไป คือมี ฮีตสิบสอง คลองสิบสี่ หมายถึงประเพณีสิบสองเดือนที่ยึดถือปฏิบัติกันมาจนถึงปัจจุบัน คำว่า “ฮีต” มาจากคำว่า “จารีต” ส่วนมากมักจะเป็นงานบุญที่เกี่ยวข้องกับพุทธศาสนาเป็นหลัก เช่น งานบุญกฐิน งานบุญบั้งไฟ งานบุญข้าวจี่ งานบุญเดือนสิบสอง (ลอยกระทง) งานบุญสรงน้ำ (สงกรานต์) เป็นต้น ส่วน “คลองสิบสี่” หมายถึง ครรลองคลองธรรม หรือแบบแผนในการประพฤติปฏิบัติ ๑๔ ประการ เช่น ล้างเท้าก่อนขึ้นบ้าน ตื่นแต่เช้ามาใส่บาตร ห้ามเดินเหยียบเงาพระสงฆ์ กราบไหว้บิดามารดา เก็บดอกไม้ธูปเทียนบูชาพระ และหมั่นฟังธรรมทุกวัน เป็นต้น ส่วนด้านวัฒนธรรมของชาวอำนาจเจริญที่มีชื่อเสียงก็คือ การทอผ้าไหม ที่มีเอกลักษณ์เป็นของตนเอง เช่น ผ้าไหมบ้านจานลาน ผ้าไหมบ้านสร้อย ที่อำเภอพนา และผ้าไหมบ้านเปือย ผ้าไหมบ้านหัวดง และผ้าไหมบ้านน้ำท่วม ที่อำเภอลืออำนาจ เป็นต้

                นอกจากนั้นที่อำเภอชานุมาน ประชาชนส่วนใหญ่สืบเชื้อสายมาจากชาวภูไท หรือผู้ไทย ที่อพยพมาจากสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ชาวภูไทมีความสามารถในการทอผ้าขิตเป็นพิเศษ การให้สีสันและลวดลายของผ้าจะเป็นเอกลักษณ์ของภูไทโดยเฉพาะ และยังมีดนตรีนาฏศิลป์พื้นบ้าน ได้แก่ หมอลำ ที่มีเนื้อหาในการส่งเสริมการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข นอกจากนั้นชาวอำนาจเจริญยังมีดำริที่จะฟื้นฟูประเพณีลงข่วง ซึ่งเป็นวิถีชีวิตแบบหนึ่งของชาวจังหวัดอำนาจเจริญในสมัยเก่าให้เป็นขนบธรรมเนียมประเพณีประจำจังหวัด การลงข่วงเป็นการชุมนุมกันของหนุ่มสาว ที่ฝ่ายสาวจะมีกิจกรรมทอผ้า สาวไหม เป็นต้น ขณะเดียวกันพวกหนุ่ม ๆ ก็จะมาร่วมวงสนุกโดยบรรเลงเพลงพื้นบ้านด้วยเครื่องดนตรีพื้นบ้าน อาทิ แคน พิณ ประกอบกับกิจกรรมทอผ้า และสาวไหม

                ประเพณีการแข่งเรือยาว จัดขึ้นในเดือนพฤศจิกายนของทุกปีซึ่งมีเรือจากอำเภอดอนตาล จังหวัดมุกดาหาร เรือจากอำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี เรือจากสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว และเรือจากอำเภอชานุมาน จังหวัดอำนาจเจริญ มาร่วมแข่งขันเพื่อเป็นการเชื่อมสัมพันธไมตรี งานแข่งเรือจัดบริเวณท่าน้ำ แม่น้ำโขง หน้าที่ว่าการอำเภอชานุมาน ช่วงเช้าและช่วงบ่ายเป็นการแข่งเรือส่วนตอนกลางคืนบริเวณที่ว่าการอำเภอมีการออกร้านขายสินค้า และการแสดงมหรสพสมโภชตลอดทั้งคืน

Continue reading →

คนอำนาจเจริญไม่แพ้ชาติใดในโลก

ผมเองรู้สึกภาคภูมิในมากครับที่ได้ยินข่าวว่าคนไทยคว้าเหรีญทองในศึกพาราลิมปิกเกมส์ 2012 ที่ประเทศอังกฤษ และผมดีใจมากเป็นร้อยเท่า พันเท่าเมื่อได้ทราบว่า หนึ่งในนั้นคือ คุณพัทธยา เทศทอง ซึ่งเป็นชาวอำนาจเจริญ ชาวอำนาจเจริญผู้ไม่แพ้ 

แม้ชีวิตของผมเองเกิดที่อำนาจเจริญตั้งแต่เป็นอำเภออำนาจเจริญ คือยังไม่ได้เป็นจังหวัดอำนาจเจริญ ผมต้องยอมรับว่าเลือดนักสู้ในตัวผมมีน้อยเหลือเกิน ทุกครั้งที่เจอปัญหาผมมักยกเลิก หากพูดเป็นภาษาหมากรุกคือ ล้มกระดาน แต่ไม่เล่นใหม่ 

มาวันนี้ผมได้ทราบเรื่องราวของคุณพัทธยา เทศทอง ผมเองก็เกิดกำลังใจ เกิดแรงฮึดสู้ ต่อไปนี้ผมจะเลิกบ่น และจะสู้ไม่ถอยจนกว่าจะสำเร็จ โพสนี้ผมจึงขอนำเรื่องราวชีวิตของคุึณพัทธยา เทศทองมานำเสนอเพื่อเป็นกำลังใจแก่ทุกท่านที่กำลังสิ้นหวังครับ 

จากเคยคิดฆ่าตัวตาย มาวันนี้ นักกีฬาบอคเซีย วัย 33 ปี สร้างความฮือฮา คว้าเหรียญทองที่ 4 ให้กับทัพนักกีฬาคนพิการของไทย และเป็นเหรียญทองที่ 2 ของตนเอง ในศึกพาราลิมปิกเกมส์ 2012 ที่ประเทศอังกฤษ

ชื่อ-นามสกุล : พัทธยา เทศทอง / Pattaya Tadtong
ชื่อเล่น : แดง
วันเดือนปีเกิด : วันที่ 10 พฤษภาคม พ.ศ.2522
สถานที่เกิด : จังหวัดอำนาจเจริญ ประเทศไทย
สัญชาติ : ไทย
นักกีฬา : บอคเซีย

ประวัติครอบครัว

- พ่อแม่ ของ พัทธยา ได้แก่ นาย สวัสดิ์ เทศทอง และ นาง ฉวีวรรณ​ เทศทอง มีพี่สาว หนึ่งคน ปัจจุบัน 3 หมู่ที่ 9 ตำบลถ่อน้อย อ.หัวตะพาน จังหวัดอำนาจเจริญ

ประวัติด้านกีฬา

เกียรติประวัติและผลงานที่ผ่านมา

ปีพ.ศ. 2547 เข้าร่วมการแข่งขันกีฬาพาราลิมปิกเกมส์ ครั้งที่ 12 ณ กรุงเอเธนส์ ประเทศกรีซ ระหว่างวันที่ 17-24 กันยายน 2547

- ประเภทชายเดี่ยว BC1 ได้เหรียญทองแดง

ปีพ.ศ.2552 เข้าร่วมการแข่งขันรายการ 3rdASIA & SOUTH PACIFIC BOCCIA CHAMPIONSHIPS 2009 ระหว่างวันที่ 14-22 สิงหาคม 2552 ณ KOWLOON PARK SPORTS CENTER KOWLOON ประเทศฮ่องกง

- ได้อันดับที่ 1 ประเภททีม BC1+BC2
- ได้อันดับที่ 4 ประเภทบุคคล BC1

ปี พ.ศ. 2553 เข้าร่วมการแข่งขันกีฬารายการ CPISRA BOCCIA WORLD CHAMPIONSHIPS LISBOA 2010 ระหว่างวันที่ 30 พฤษภาคม ถึงวันที่ 10 มิถุนายน 2553 ณ เมืองลิสบอน ประเทศโปรตุเกส สรุปผลการแข่งขันของนักกีฬาทีมชาติไทย ดังต่อไปนี้

- ประเภทบุคคล BC 1 นายพัทธยา เทศทอง ได้อันดับที่ 3
- ประเภททีม BC 1+ BC 2 ได้อันดับที่ 2 (นายพัทธยา เทศทอง,นายทินกร เทพแดง)

ปีพ.ศ.2555 เข้าร่วมการแข่งขันพาราลิมปิกเกมส์ ครั้งที่ 14 ณ กรุงลอนดอน สหราชอาณาจักร ระหว่างวันที่ 29 สิงหาคม ถึง 9 กันยายน 2555

- ได้เหรียญทอง ประเภททีม BC1-2 ( นายพัทธยา เทศทอง, นายมงคล จิตรเสงี่ยม, นายวิษณุ ฮวดประดิษฐ์, นายวัชรพล วงษา)

Continue reading →

ประวัติโรงเรียนอำนาจเจริญ

 บทความที่แล้วแอดมินได้โพสบทความประวัติจังหวัดอำนาจเจริญ ครั้งนี้แอดมินขอโพสบทความเรื่องประวัติโรงเรียนอำนาจเจริญด้วยนะครับ  แอดมินเข้าเรียนที่โรงเรียนอำนาจเจริญในปี 2539 หลังจากที่แอดมินจบการศึกษาประถมปลายจากโรงเรียนอนุบาลอำนาจเจริญ แอดมินยังจำภาพวันที่แอดมินไปสมัครเรียนที่โรงเรียนอำนาจเจริญได้ติดตาจนถึงทุกวันนี้

 วันนั้นวันที่แอดมินและเพื่อนๆร่วมรุ่นมาสมัครเข้าเรียนต่อที่โรงเรียนอำนาจเจริญ คาดว่าน่าจะเป็นช่วงเมษายน อาคารที่รับสมัครเป็นอาคาร 1 ชั้น 1  แอดมินไปกรอกข้อมูลแบบงง เพราะแอดมินตื่นเต้นมาก  ข้อมูลที่ให้กรอกเท่าที่จำได้ก็จะมีรายได้ของพ่อ แม่ ความสามารถพิเศษของนักเรียน และสุดท้ายสำคัญมากคือแผนการเรียนที่เราจะเลือก สมัยนั้นคือปี 2539 เป็นอะไรที่เข้าใจตรงกันว่าเด็กเก่ง เด็กฉลาด เด็กที่อยากอยู่ห้องคิง ต้องเลือกแผน 1 คือแผนวิทย์-คณิต แอดมินและเพื่อนๆก็เลือกแผน 1-2-3 ตามลำดับ ซึ่งตอนนั้นก็ต้องยอมรับว่าไม่รู้ความหมายของมันจริงๆเลือกตามพ่อสั่งผนวกกับเพื่อนๆที่จบจากอนุบาลอำนาจเจริญ ก็เลือกเช่นกัน

สมัยก่อนนั้นการถ่ายรูปจะมีหลายขั้นตอนมาก และเสียเงินหลายครั้งมากตกรูปละ 12บาท นั้นเป็นสาเหตุที่แอดมินเองไม่ค่อยมีรูป จึงต้องอาศัยรูปที่เพื่อนๆโพสไว้ในfacebook รูปข้างบนเป็นช่วงเวลาบ่าย หากจำไม่ผิดเป็นช่วงการแข่งกีฬาสี กลุ่มของแอดมินสมัยนั้นชอบเล่นบาสจึงได้แข่งกีฬาบาส ในภาพก็เป็นเพื่อนที่จบมาจากอนุบาลอำนาจเจริญฌป็นส่วนใหญ่ บางก็จบจากเสนางคนิคม

 ภาพบรรยากาศการแข่งขันกีฬาสีปี 2545 ตอนนั้นแอดมินอยู่ม.6 ภาพข้างบนเป็นภาพของสีเหลืองคือสีของห้องคิง ห้องของแอดมินเป็นห้องควีน มีหลากหลายสีสรรค์มากเพราะสมัยนั้น ห้องควีนจะรวมคนที่สอบได้ 1-5 ของแต่ละห้องมารวมไว้ห้องเดียวกัน ด้วยความหวังว่านักเรียนที่มีความตั้งใจเรียนจะดึงศักยภาพที่เหลืออยู่ออกมาใช้เต็มที่เมื่ออยู่ในกลุ่มเดียวกัน

 นี้คือโฉมหน้าห้องควีนคือห้องของแอดมินเองครับ  ห้องควีนจะเป็นห้องที่ไม่เคยได้ถ่ายรูปทำให้แต่คนต้องดิ้นรนเพื่อที่จะอยู่ในเฟรมให้ได้ การโพสท่าต่างๆจึงไม่ค่อยสวยงามนัก

ที่กล่าวมาทั้งหมดก็เป็นประวัติของโรงเรียนอำนาจเจริญในห่วงเวลา 2539-2545 และเป็นประวัติในฉบับความทรงจำของแอดมินเอง คราวนี่เรามาดูประวัิติโรงเรียนอำนาจเจริญชนิดเป็นประวัติจริงๆดีกว่าครับ

ประวัติความเป็นมา 

   โรงเรียน อำนาจเจริญ ตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 12 มิถุนายน 2494 ตามหนังสือของจังหวัดที่ 5858/2494 เปิดทำการสอนระดับ ม. 1 จำนวน 1 ห้องเรียน มีนักเรียน 40 คน เปิดทำการสอนที่โรงเรียนบุ่งชาญวิทยา ปัจจุบันคือ โรงเรียนอนุบาลอำนาจเจริญ อำเภอเมืองจังหวัดอำนาจเจริญ มีครูทำการสอนเพียง 1 คน คือ นายเปลี่ยน อุปริวงศ์  

     ปี พ.ศ. 2495 โรงเรียนอำนาจเจริญ ได้ย้ายจากโรงเรียนบุ่งชาญวิทยาไปทำการสอนที่วัดสำราญนิเวศ อำเภอเมือง จังหวัดอำนาจเจริญ และในปี พ.ศ. 2497ได้ย้ายกลับไปทำการสอนที่โรงเรียนบุ่งชาญวิทยาตามเดิม ปี พ.ศ. 2500 ได้ย้ายจากโรงเรียนบุ่งชาญวิทยาไปเปิดทำการสอนที่โรงเรียนอำนาจเจริญ ซึ่งเป็นที่ตั้งของโรงเรียนอำนาจเจริญในปัจจุบัน โรงเรียนอำนาจเจริญ มีเนื้อที่ทั้งสิ้น 67 ไร่ 1 งาน 63 ตารางวา ตั้งอยู่ เลขที่ 26 ถนนชยางกูร หมู่ที่ 13 ต.บุ่ง อ.เมือง จ. อำนาจเจริญ 37000

ผลงานดีเด่นนักเรียน

1. สมาชิกยุวกาชาด ได้รับคัดเลือกเป็นยุวกาชาดดีเด่นระดับประเทศรับโล่พระราชทาน ติดต่อกัน 6 ปี
   - ปีการศึกษา 2538 เด็กหญิงมิถิลา หวังผล
   - ปีการศึกษา 2539 เด็กหญิงศิริพร ศิริอำนาจ
   - ปีการศึกษา 2540 เด็กหญิงอภิรดี พรมทา
   - ปีการศึกษา 2541 เด็กหญิงอนุตร สมุทรเวช
   - ปีการศึกษา 2542 เด็กหญิงปาริกา อุนาภาค
   - ปีการศึกษา 2543 เด็กหญิงจิตรลดา แก้วมีศรี
2. เด็กหญิงอภิรดี พรมทา ได้รับคัดเลือกเป็นเยาวชนดีเด่นรับรางวัลพระราชทาน ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ปีการศึกษา 2541
3. รางวัล ชนะเลิศรายการตอบปัญหาเยาวชนอยากรู้ของยุวพุทธิกสมาคมอุบลราชธานี ปี 2543 ระดับ ม.ปลาย ได้แก่ นายสราวุธ ประเสริฐศรี และนายกนกศักดิ์ รักษาสัตย์
4. นายวีระชน ทองดี ได้รับคัดเลือกเป็นเยาวชนดีเด่นด้านบำเพ็ญประโยชน์ ปี 2543 ของ สยช.
5. นายสราวุธ ประเสริฐศรี เยาวชนตัวอย่างจังหวัดอำนาจเจริญ ปี 2543
6. เด็กหญิงจิตรลดา แก้วมีศรี ได้รับคัดเลือกเป็นนักเรียนดีเด่น ม.ต้น ระดับจังหวัดเพื่อรับรางวัลพระราชทานปี 2543
7. เด็กหญิงอนุตร สมุทรเวช ศรี ได้รับคัดเลือกเป็นนักเรียนดีเด่น ม.ปลาย ระดับจังหวัดเพื่อรับรางวัลพระราชทานปี 2543
8. นาง สาวประภาพรรณ คืนดี ได้รับรางวัลรองชนะเลิศอันดับ 1 การแข่งขันทักษะทางชีววิทยาที่มหาวิทยาลัยขอนแก่น ในสัปดาห์วิทยาศาสตร์ไทย ปี 2543
9. รางวัลชนะเลิศการแข่งขันทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ระดับเขตการศึกษา 10 ไปแข่งขันระดับประเทศ 21 สิงหาคม 2544 ณ สสวท.
10. รางวัลยอดเยี่ยมการแข่งขันดนตรีสากลงานศิลปหัตถกรรมนักเรียน ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ครั้งที่ 52 และ 53
11. รางวัลชนะเลิศการสวดมนต์หมู่ทำนองสรภัญญะ เขตการศึกษา 10 ปีการศึกษา 2543
12. รางวัล ชนะเลิศ TROSS UNITY AWARD III วงสตริงชิงแชมป์ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และนักร้องยอดเยี่ยม ปีการศึกษา 2543 จังหวัดขอนแก่น รับโล่พระราชทาน ทุนการศึกษา 5,000 บาท
13. รางวัลชนะเลิศ ล้ำฟ้า อวอร์ด ครั้งที่ 2 ปีการศึกษา 2544 จังหวัดอุบลราชธานี                                                                                                                                                                                        

 แน่นอนครับ รายชื่อที่สร้างผลงานให้แก่โรงเรียนไม่มีชื่อของแอดมิน แต่ มากกว่าหนึ่งคนเป็นชื่อของเพื่อนแอดมินที่นั่งเรียนหนังสือมาด้วยกันตั้งแต่สมัย ประถม อิอิ แอบบภูมิใจ

 

 

Continue reading →

ประวัติจังหวัดอำนาจเจริญ

 สวัสดีสมาชิกอำนาจเจริญคลับทุกๆท่านแม้แอดมินจะห่างหายจากบล็อกไปนานและไม่ได้อัพเดทข้อมูลข่าวสารให้กับสมาชิกอำนาจเจริญคลับ คลับของคนรักอำนาจเจริญ สาเหตุที่ผมไม่ได้อัพเดทข้อมูลไม่ใช่เพราะงานยุ่งหรอกครับ แต่เป็นเพราะเพื่อนๆสมาชิกงานยุ่ง บางคนยุ่งเรื่องในมุ้งเพราะแต่งงานมีครอบมีครัวไปแล้ว แต่อย่างไรเราก็ไม่ลืมอุดมการณ์ที่จะแบ่งปันข้อมูลดีๆให้กับสมาชิกนะครับ

 ล่าสุดเมื่อสัปดาห์ที่แล้วแอดมินและท่านเลขานุการได้นักพบกันและรับประทานอาหารเที่ยงด้วยกันที่อำเภอเสนางคนิคมซึ่งถือได้ว่าเป็นฐานที่ัมั่นที่สำคัญของชวนอำนาจเจริญเลยก็ว่าได้ ทำไมถึงจัดอำเภอเสนางคนิคมเป็นฐานที่มั่นของคลับอำนาจเจริญก็เพราะว่า บัญชีธนาคารของคลับอำนาจเจริญก็เปิดที่อำเภอเสนางคนิคมครับ

 เนื้อหาในบล็อกของอำนาจเจริญคลับมีโพสน้อยมาก เนื่องจากแอดมินเองก็ไม่รู้จะโพสอะไรดี วันนี้อากาศดีมากแอดมินจึงจะนำเรียนประวัติความเป็นไปเป็นมาของอำนาจเจริญให้เพื่อนได้รับทราบนะครับ

ประวัติจังหวัดอำนาจเจริญ
เมื่อปี พ.ศ. 2337 เจ้าพระพรหมวรราชสุริยวงศ์ เจ้าเมืองอุบลราชธานีคนที่ 2 ได้มีใบบอกลงไปกราบทูลพระกรุณาพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ขอพระราชทานตั้งบ้านโคกก่งกงพะเนียง (ปัจจุบันเป็นตำบลอยู่ในการปกครองของอำเภอชานุมาน) เป็นเมืองเขมราษฎร์ธานี พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยจึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งบ้านโคกก่งกงพะเนียงเป็นเมืองเขมราฐธานี ตามที่พระพรหมวรราชสิริยวงศากราบทูล และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้อุปฮาดก่ำ บุตรชายคนโตของพระวอจากเมืองอุบลราชธานี มาเป็นเจ้าเมืองเขมราษฎร์ธานี (ที่ตั้งอยู่เมืองบริเวณบ้านคำแห้ว เมืองเก่า อำเภอชานุมาน) ได้รับสถาปนาเป็นพระเทพวงศา (ก่ำ)
ต่อมาในปี พ.ศ. 2369 เกิดศึกระหว่างกรุงเทพมหานครกับกองทัพเจ้าอนุวงศ์ เจ้านครจำปาศักดิ์ได้ยกทัพมายึดเมืองเขมราษฎร์ธานี ขอให้พระเทพวงศา (ก่ำ) เข้าเป็นพวกด้วย แต่พระเทพวงศาไม่ยอมจึงถูกประหารชีวิต พระเทพวงศา (ก่ำ) มีบุตรชาย 3 คน คือ พระเทพวงศา (บุญเฮ้า) คนที่ 3 ท้าวแดง มียศเป็นพระกำจนตุรงค์ ได้เป็นเจ้าเมืองวารินชำราบ พระเทพวงศา (บุญจันทร์) มีบุตรชาย 2 คน คือ ท้าวบุญสิงห์ และท้าวบุญชัย ต่อมา ท้าวบุญสิงห์ได้เป็นเจ้าเมืองเขมราษฎร์ธานี มียศเป็นพระเทพวงศา (บุญสิงห์) มีบุตรชาย 2 คน คือ ท้าวเสือและท้าวพ่วย ซึ่งได้รับยศเป็น ท้าวจันทบุรมหรือจันทบรม ต่อมาในปี พ.ศ. 2401 ได้กราบบังคมทูลยกฐานะบ้านค้อใหญ่ (ปัจจุบันอยู่ในท้องที่อำเภอลืออำนาจ) ขึ้นเป็นเมือง พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ยกฐานะบ้านค้อใหญ่ขึ้นเป็นเมือง ให้ชื่อว่า เมืองอำนาจเจริญ เมื่อ พ.ศ. 2410 และโปรดเกล้าฯ ให้ท้าวจันทบรม (เสือ) เป็นเจ้าเมือง มียศเป็นพระอมรอำนาจ (ต้นสกุลอมรสิน) ดังปรากฏตราสารตั้งเจ้าเมืองอำนาจเจริญ
เมืองอำนาจเจริญจึงได้รับการสถาปนาเป็นเมืองตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา โดยขึ้นการบังคับบัญชาของเจ้าเมืองเขมราษฎร์ธานี โดยมีท้าวจันทบุรม (เสือ) มีพระอมรอำนาจ ซึ่งเป็นบุตรชายของพระเทพวงศา (ท้าวบุญสิงห์) เจ้าเมืองเขมราษฎร์ธานี และเป็นหลานเจ้าพระวอ เจ้าเมืองอุบลราชธานี เป็นเจ้าเมืองอำนาจเจริญคนแรก นับว่าเมืองอำนาจเจริญเป็นเชื้อสายของเจ้าพระวอพระตาโดยตรง
ต่อมา ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงปฏิรูปการปกครองให้เข้าสู่ระบบการบริหารราชการแผ่นดินแบบยุโรปตามแบบสากล เป็นเทศาภิบาล เมื่อ พ.ศ. 2429-2454 โดยยกเลิกการปกครองแบบเดิมที่ให้มีเจ้าเมือง พระอุปราช ราชวงศ์ และราชบุตร ที่เรียกว่า อาญาสี่
นับแต่ปี พ.ศ. 2429-2454 ได้ยกเลิกการปกครองแบบเก่า คือ ยกเลิกตำแหน่งอาญาสี่สืบสกุลในการเป็นเจ้าเมืองนั้นเสีย จัดให้ข้าราชการจากราชสำนักในกรุงเทพมหานครมาปกครอง เปลี่ยนชื่อตำแหน่งผู้ปกครองจากเจ้าเมืองมาเป็นผู้ว่าราชการเมืองแทน และปรับปรุงการปกครองหัวเมืองมณฑลอีสาน จึงยุบเมืองเล็กเมืองน้อยรวมเป็นเมืองใหญ่ ยุบเมืองเป็นอำเภอ เช่น เมืองเขมราษฎร์ธานี เมืองยศ (ยโสธร) เมืองฟ้าหยาด (มหาชนะชัย) เมืองลุมพุก (คำเขื่อนแก้ว) เมืองขุหลุ (ตระการพืชผล) เมืองอำนาจเจริญ ไปขึ้นการปกครองกับเมืองอุบลราชธานี ตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา อำเภออำนาจเจริญ จึงได้แต่งตั้งนายอำเภอปกครอง
นายอำเภอคนแรก คือ รองอำมาตย์โทหลวงเอนกอำนาจ (เป้ย สุวรรณกูฏ) พ.ศ. 2454-2459 ต่อมาประมาณ พ.ศ. 2459 ย้ายตัวอำเภอจากที่เดิม (บ้านค้อ บ้านอำนาจ อำเภอลืออำนาจในปัจจุบัน) มาตั้ง ณ ตำบลบุ่งซึ่งเป็นที่ตั้งเมืองในปัจจุบัน ตามคำแนะนำของพระยาสุนทรพิพิธ เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งเลขามณฑลอีสาน ได้เดินทางมาตรวจราชการโดยใช้เกวียนเป็นพาหนะ มีความเห็นว่าหากย้ายอำเภอมาตั้งใหม่ที่บ้านบุ่งซึ่งเป็นชุมชนและชุมทางสี่ แยกระหว่างเมืองอุบลราชธานีกับมุกดาหาร และเมืองเขมราฐกับเมืองยศ (ยโสธร) โดยคาดว่าจะมีความเจริญยิ่ง ๆ ขึ้นไปในอนาคต โดยใช้ชื่อว่า อำเภอบุ่ง [เสนอแนะย้ายพร้อมกับอำเภอเดชอุดม ย้ายจากเมืองขุขันธ์ (ในเขตจังหวัดศรีสะเกษปัจจุบัน) มาขึ้นกับจังหวัดอุบลราชธานี] และยุบเมืองอำนาจเจริญเดิมเป็นตำบลชื่อว่าตำบลอำนาจ ซึ่งชาวบ้านนิยมเรียกว่า "เมืองอำนาจน้อย" อยู่ในเขตท้องที่อำเภอลืออำนาจในปัจจุบัน ต่อมาในปี พ.ศ. 2482 จึงเปลี่ยนชื่อจากอำเภอบุ่ง เป็น "อำเภออำนาจเจริญ" ขึ้นการปกครองกับจังหวัดอุบลราชธานี
ต่อมาได้มีพระราชบัญญัติจัดตั้งจังหวัดอำนาจเจริญ พุทธศักราช 2536 ซึ่งมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 1 ธันวาคม พ.ศ. 2536 ตรงกับวันพุธ แรม 3 ค่ำ เดือน 12 ปีระกา ให้แยกอำเภออำนาจเจริญ อำเภอชานุมาน อำเภอปทุมราชวงศา อำเภอพนา อำเภอหัวตะพาน อำเภอเสนางคนิคม และกิ่งอำเภอลืออำนาจ (ปัจจุบันอำเภอลืออำนาจ) รวม 6 อำเภอ 1 กิ่งอำเภอ ออกจากการปกครองจังหวัดอุบลราชธานีรวมกันขึ้นเป็นจังหวัดใหม่ชื่อว่า จังหวัดอำนาจเจริญ และยกฐานะอำเภออำนาจเจริญเป็น อำเภอเมืองอำนาจเจริญ (ราชกิจจานุเบกษา ฉบับพิเศษ หน้า 4-5-6 เล่ม 110 ตอนที่ 125 ลงวันที่ 2 กันยายน 2536)

Continue reading →